Author: Dol Pheakdey

ប្រភពសន្តិសុខលីបង់បាននិយាយថា យន្តហោះចម្បាំងអ៊ីស្រាអែលបានវាយប្រហារដ៏ខ្លាំងបំផុតកាលពីយប់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍១៩ កញ្ញា ទៅលើប្រទេសលីបង់ភាគខាងត្បូងក្នុងរយៈពេលជិតមួយឆ្នាំនៃសង្រ្គាម ដោយបានពង្រីកជម្លោះរវាងអ៊ីស្រាអែល និងក្រុមប្រដាប់អាវុធហេសបូឡា របស់ប្រទេសលីបង់ ស្របពេលមានការអំពាវនាវឱ្យមានការអត់ធ្មត់ និងបន្ធូរបន្ថយជាបន្ទាន់។ សេតវិមានបាននិយាយថា ដំណោះស្រាយការទូតគឺអាចសម្រេចបាន និងជាបន្ទាន់ ហើយអង់គ្លេសបានអំពាវនាវឱ្យមានបទឈប់បាញ់ជាបន្ទាន់រវាងអ៊ីស្រាអែល និងក្រុមហេសបូឡា។ អ្នកនាំពាក្យ សេតវិមាន បានប្រាប់សន្និសីទសារព័ត៌មានថា សហរដ្ឋអាមេរិកមានការភ័យខ្លាច និងព្រួយបារម្ភអំពីការរីកធំនៃជម្លោះក្នុងតំបន់នោះ។ ការវាយប្រហារយ៉ាងសន្ធាប់នេះបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីការវាយប្រហារកាលពីដើមសប្តាហ៍នេះ ដោយ ការបំផ្ទុះវិទ្យុទាក់ទង ឬអាយកូម និងឧបករណ៍បញ្ជូនសញ្ញាអគ្គិសនីសម្លាប់មនុស្ស ៣៧នាក់ និងប្រហែល ៣.០០០ នាក់របួសនៅលីបង់ ដែលចង្អុលមុខទៅលើអ៊ីស្រាអែល ។ ប្រភពសន្តិសុខលីបង់ចំនួនបីបាននិយាយថា នៅក្នុងប្រតិបត្តិការកាលពីក្បាលប្រលប់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ អ៊ីស្រាអែលបានបាញ់ទម្លាក់គ្រាប់បែករាប់សិបគ្រាប់នៅទូទាំងភាគខាងត្បូងប្រទេសលីបង់។ពុំទាន់មានសេចក្តីរាយការណ៍ភ្លាមៗអំពីអ្នកស្លាប់និងរបួសនោះទេ។ ស្ថានីយ៍វិទ្យុអ៊ីស្រាអែលបានរាយការណ៍ថា យន្តហោះចម្បាំងរាប់សិបគ្រឿងបានវាយប្រហារលើគោលដៅរបស់ក្រុមហេសបូឡា រួមទាំងជើងទម្របាញ់គ្រាប់រ៉ូកែត BM ប្រហែល១០០គ្រឿង ។ យោធាអ៊ីស្រាអែលពុំបានបញ្ជាក់ពីការបាញ់ផ្លោងនោះទេ ប៉ុន្តែបាននិយាយមុននេះថា ខ្លួនបានវាយប្រហារលើគោលដៅជាច្រើនរបស់ក្រុមហេសបូឡា រួមទាំងជើងទម្របាញ់គ្រាប់រ៉ូកែត និងឃ្លាំងអាវុធនៅភាគខាងត្បូងប្រទេសលីបង់៕

ប្រមុខអាជ្ញាធរការពារជាតិកោះតៃវ៉ាន់ បាននិយាយថា ប្រសិទ្ធភាពប្រយុទ្ធរបស់កោះតៃវ៉ាន់ មានការប្រសើរឡើង ដោយសារភាពជាដៃគូសន្តិសុខកាន់តែស៊ីជម្រៅជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក និងមិត្តភ័ក្តិ និង «សម្ព័ន្ធមិត្ត» ប៉ុន្តែរឿងនេះត្រូវបានរក្សាទុកដោយចេតនាមិនបើកបង្ហាញជាសាធារណៈ។ កោះស្វ័យគ្រប់គ្រងតៃវ៉ាន់ ដែលត្រូវប្រទេសចិនអះអាងសិទ្ធិថាជាទឹកដីរបស់ខ្លួន មិនមានសន្ធិសញ្ញាទំនាក់ទំនងការពារជាតិជាមួយក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ឬសម្ព័ន្ធមិត្តណាមួយឡើយ ទោះបីជាអាមេរិកមានចំណងផ្លូវច្បាប់ក្នុងការផ្តល់ឱ្យតៃវ៉ាន់នូវមធ្យោបាយការពារខ្លួន និងមន្ត្រីយោធាពីភាគីទាំងពីរក្នុងការធ្វើទស្សនកិច្ច និងបណ្តុះបណ្តាលក៏ដោយ។ រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំង តែងតែផ្ទុះកំហឹងចំពោះព័ត៌មានជំនួយណាមួយនៃបណ្តាប្រទេសដែលមានទំនាក់ទំនងយោធាជាមួយកោះតៃវ៉ាន់ ហើយបានដាក់ទណ្ឌកម្មម្តងហើយម្តងទៀតដល់ក្រុមហ៊ុនអាវុធរបស់អាមេរិក ចំពោះការលក់អាវុធឱ្យក្រុងតៃប៉ិ។ ថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃពុធ ក្នុងការបញ្ចេញមតិដែលចេញផ្សាយនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ (១៩ កញ្ញា) នេះ ប្រមុខអាជ្ញាធរការពារជាតិ លោក វែលលីងតុន ខូ (Wellington Koo) បានធ្វើការអត្ថាធិប្បាយដ៏កម្រពីទំនាក់ទំនងទាំងនោះដោយសារភាពរសើបក្នុងរឿងនេះ។ លោកបាននិយាយថា «ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កោះតៃវ៉ាន់ សហរដ្ឋអាមេរិក និងមិត្តភ័ក្តិ និងសម្ព័ន្ធមិត្តផ្សេងទៀតបានពង្រឹងភាពជាដៃគូសន្តិសុខជាបន្តបន្ទាប់ ហើយបន្តពង្រីក និងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធា»។ ទីក្រុងប៉េកាំង ដែលមិនដែលបោះបង់ចោលការប្រើប្រាស់កម្លាំងដើម្បីនាំយកកោះតៃវ៉ាន់មកក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួនវិញនោះ បានធ្វើសមយុទ្ធជាប្រចាំនៅជុំវិញកោះនេះអស់រយៈពេលប្រាំឆ្នាំមកហើយ៕

រធានាធិបតីប្រទេសប៉េរូ លោកស្រី Dina Boluarte កាលពីថ្ងៃពុធ ទី១៨ ខែកញ្ញា បានប្រកាសដាក់រដ្ឋក្នុងគ្រាអាសន្ន នៅក្នុងតំបន់ចំនួនបីរងផលប៉ះពាល់ដោយចំហេះព្រៃ ដែលបានឆេះរាលដាលពាសពេញផ្ទៃដីដាំដំណាំនៅតំបន់ភ្នំអង់និងតំបន់អាម៉ាហ្សូនរបស់ប្រទេស ហើយចំហេះព្រៃនេះ បានបណ្តាលឲ្យមនុស្ស ១៦នាក់ស្លាប់។ លោកស្រី បាននិយាយថា តំបន់ភាគខាងជើងដែលមានព្រៃឈើក្រាស់នៅតំបន់ Amazonas តំបន់ San Martin និងតំបន់ Ucayali នឹងស្ថិតនៅក្រោមវិធានការសង្គ្រោះបន្ទាន់ថ្មី បន្ទាប់ពីមានសំណើជាច្រើនពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន សម្រាប់ធនធានបន្ថែមទៀតដែលត្រូវបែងចែកដើម្បីប្រយុទ្ធទប់ស្កាត់ចំហេះព្រៃ។ យោងតាមទិន្នន័យពីក្រសួងបរិស្ថានរបស់ប្រទេសប៉េរូ បានឱ្យដឹងថា ចំហេះព្រៃជាញឹកញាប់នៅក្នុងប្រទេសប៉េរូ នៅចន្លោះខែសីហា និងខែវិច្ឆិកា ភាគច្រើនកើតឡើងដោយសារតែការដុតស្មៅស្ងួតដើម្បីពង្រីកព្រំដែនធ្វើកសិកម្ម និងពេលខ្លះក៏កើតឡើងដោយសារតែអ្នកធ្វើជំនួញដូរដីធ្លី។ ថ្លែងនៅវិមានរដ្ឋាភិបាល លោកស្រីប្រធានាធិបតី បាននិយាយថា ប្រទេសប៉េរូ បានចុះបញ្ជីចំហេះព្រៃចំនួន២៣៨កន្លែង នៅទូទាំងតំបន់ភាគច្រើនរបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែ៨០% នៃចំហេះព្រៃ ត្រូវបានគ្រប់គ្រង។ ប្រធានផ្នែកគ្រប់គ្រងហានិភ័យគ្រោះមហន្តរាយ លោក David Aponte បានផ្តល់ព័ត៌មានថា ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី ១៥ ខែកក្កដា រហូតមកដល់ពេលនេះ មនុស្សចំនួន ១៥៥ នាក់ ត្រូវបានរាយការណ៍ថាបានទទួលរងនូវបញ្ហាសុខភាពទាក់ទងនឹងចំហេះព្រៃ ក្នុងនោះ…

របាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារ (១៧ កញ្ញា) ថា រដ្ឋាភិបាលយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា បានបង្កើនការសម្លាប់ និងការចាប់ខ្លួនក្នុងគោលបំណងជាក់ស្តែងមួយដើម្បីបំបិទមាត់គូប្រជែង និងជ្រើសរើសទាហានបន្ថែមនៅក្នុងជម្លោះដែលកំពុងកើនឡើង ដោយមនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ត្រូវបានឃុំខ្លួនចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ២០២១មក។ យោធាបានឡើងកាន់អំណាចនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ បន្ទាប់ពីបានទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលជាប់ឆ្នោតរបស់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី និងបង្កឱ្យមានការតវ៉ាតាមដងផ្លូវទូទាំងប្រទេសដែលខ្លួនបានបង្រ្កាបដោយហិង្សា។ របាយការណ៍របស់ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស លោក វ៉ុលឃើ ធឺក (Volker Turk) ដែលផ្អែកលើផ្នែកមួយនៅលើបទសម្ភាសន៍ពីចម្ងាយជាមួយជនរងគ្រោះ និងសាក្សីរាប់រយនាក់ដោយសារក្រុមស៊ើបអង្កេតត្រូវបានបដិសេធមិនឱ្យចូលប្រទេស បានបង្ហាញថា ជនស៊ីវិល ៥.៣៥០នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ដោយយោធាចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារ។ ក្នុងចំណោមនោះ ២.៤១៤នាក់ បានស្លាប់ក្នុងរយៈពេលដែលគ្របដណ្តប់ដោយរបាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅចន្លោះខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ ដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ ដោយរាប់រយនាក់ត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងការវាយប្រហារតាមអាកាស និងការវាយប្រហារដោយកាំភ្លើងធំ ដែលស្មើនឹងកំណើន ៥០ភាគរយធៀបនឹងរយៈពេលរាយការណ៍ពីមុន។ របាយការណ៍នោះក៏បានបង្ហាញពីទំហំនៃការឃុំឃាំងនៅទូទាំងប្រទេស ដោយមនុស្សជិត ២៧.៤០០នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារ រួមទាំងច្រើនជាង ៩.០០០នាក់ ក្នុងរយៈពេលរាយការណ៍ចុងក្រោយនេះ។ របាយការណ៍បាននិយាយថា មនុស្សជាច្រើនទៀតត្រូវបានគេគិតថាស្ថិតនៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលហ្វឹកហ្វឺនយោធា៕

ក្រសួងការពារជាតិរុស្ស៊ីកាលពីថ្ងៃអង្គារបាននិយាយថា ខ្លួនបានដណ្តើមយកទីក្រុង ក្រាស្នូហ្គោរីវកា (Krasnogorivka) ភាគខាងកើតប្រទេសអ៊ុយក្រែន ព្រមទាំងភូមិចំនួន៣ នៅទីតាំងផ្សេងៗគ្នានៃតំបន់ ដូណេតស៍ (Donetsk)។ ក្រសួងបាននិយាយថា កងទ័ពរុស្ស៊ីបាន រំដោះទីក្រុងនេះ និងភូមិ គ្រីហ្គោរីវកា (Grygorivka) ភូមិ ហ្គាលីតស៊ីនីវកា (Galytsynivka) និងភូមិ វ៉ូឌៀណេ (Vodiane) ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងបានប្រើឈ្មោះរុស្ស៊ីសម្រាប់តំបន់លំនៅឋានទាំងបួន។ ទីក្រុង ក្រាស្នូហ្គោរីវកា ដែលមានប្រជាជនរស់នៅចំនួន ១៦.០០០នាក់មុនពេលជម្លោះ ស្ថិតនៅក្នុងតំបន់មួយ ជាទីដែលសមរភូមិជួរមុខនៅតែពុំទាន់មានស្ថានភាពប្រែបម្រួលនៅឡើយរយៈពេលជាច្រើនសប្តាហ៍មកនេះ។ ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែល២០ គីឡូម៉ែត្រភាគខាងលិច តំបន់ ដូណេតស៍ (Donetsk)របស់អ៊ុយក្រែនគ្រប់គ្រងដោយរុស្ស៊ី និងបានបម្រើជាបន្ទាយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទីក្រុង Kyiv ។ វាកាន់តែងាយរងគ្រោះ បន្ទាប់ពីការដួលរលំនៅជិតតំបន់ម៉ារីនកា ( Marinka) ក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៣និងតំបន់អាវឌីអ៊ីវកា(Avdiivka) ក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤។ កងទ័ពរុស្សីបាននឹងកំពុងវាយសម្រុករុលទៅមុខជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុងតំបន់ Donetsk ក្នុងប៉ុន្មានសប្តាហ៍ថ្មីៗនេះ ហើយកំពុងចូលទៅជិតទីក្រុងផូក្រូវស៍(Pokrovsk)ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលដឹកជញ្ជូន ភស្តុភារដ៏សំខាន់សម្រាប់កងកម្លាំងអ៊ុយក្រែន៕

ការហែក្បួនបាតុកម្មនៅប្រទេសបូលីវី ដឹកនាំដោយអតីតប្រធានាធិបតី លោក Evo Morales បានរីកកាន់តែធំឡើងរហូតដល់មានការប៉ះទង្គិចគ្នា កាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី១៧ ខែកញ្ញា បន្ទាប់ពីមានក្រុមប្រឆាំងមួយក្រុម បានព្យាយាមបិទផ្លូវក្នុងអំឡុងពេលធ្វើដំណើរ ឆ្ពោះទៅកាន់រដ្ឋធានី La Paz ។ លោក Morales បានចាប់ផ្តើមការដង្ហែរក្បួនបាតុកម្ម ដើម្បីតវ៉ាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល របស់ប្រធានាធិបតី លោក លូអ៊ីស អាស(Luis Arce) ដោយលើកឡើងពីភាពជាប់គាំងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចថា ជាទុក្ខលំបាកចម្បង។ លោក Morales បានបង្ហោះនៅលើបណ្តាញ X ថា ការដង្ហែរក្បួនបាតុកម្មគឺដើម្បីសង្គ្រោះជីវិតនៅប្រទេសបូលីវី និងដើម្បីស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ភាពតានតឹងរវាងអតីតប្រធានាធិបតី លោក Morales និងប្រធានាធិបតី លោក អាស(Arce) បានកើនឡើងចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ២០២១ ដែលត្រូវបានជំរុញដោយវិធីសាស្រ្តផ្សេងៗគ្នាចំពោះអភិបាលកិច្ចរដ្ឋ និងការជំរុញឱ្យមានការដឹកនាំថ្មី នៅក្នុងគណបក្សរបស់ពួកគេ គឺគណបក្សចលនាដើម្បីសង្គមនិយម (MAS) ។ លោក Morales បាននិយាយឲ្យដឹងថា ការធ្វើបាតុកម្មនេះ គឺដើម្បីសង្គ្រោះប្រទេសបូលីវី ពីបញ្ហាជាច្រើន ដូចជា កង្វះប្រាក់ដុល្លារ និងប្រេងឥន្ធនៈ…

យោធាប្រទេសអ៊ីស្រាអែល បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារទី ១៧ ខែកញ្ញា ថា មេបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់ រួមទាំងនាយសេនាធិការ ឧត្តមសេនីយ៍ Herzi Halevi បានធ្វើការវាយតម្លៃអំពីស្ថានភាព ផ្តោតលើការត្រៀមខ្លួន ទាំងការវាយលុកនិងការការពារ នៅគ្រប់គោលដៅដែលបានកំណត់ ដោយពុំបានផ្តល់ព័ត៌មានលម្អិតនោះទេ។ យោធា និយាយថា ពុំមានការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងការណែនាំដល់ជនស៊ីវិលនោះទេ ប៉ុន្តែបាននិយាយបន្ថែមថា សាធារណជនត្រូវបានស្នើសុំឱ្យរក្សាការប្រុងប្រយ័ត្ន និងត្រៀមខ្លួន ហើយការផ្លាស់ប្តូរណាមួយនៅក្នុងគោលនយោបាយ នឹងត្រូវបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពភ្លាមៗ។ ក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធហេសបូឡា បានប្តេជ្ញាសងសឹកអ៊ីស្រាអែល បន្ទាប់ពីបានចោទប្រកាន់ថា អ៊ីស្រាអែល បានបំផ្ទុះឧបករណ៍ចាប់សញ្ញាអេឡិចត្រូនិកនៅទូទាំងប្រទេសលីបង់ កាលពីថ្ងៃអង្គារ ដោយបានសម្លាប់មនុស្ស៩នាក់ និងរបួសជិត៣.០០០នាក់ផ្សេងទៀត ដែលរាប់បញ្ចូលទាំងអ្នកប្រយុទ្ធ និងបេសកជនអ៊ីរ៉ង់ប្រចាំនៅទីក្រុងបេរូត។ ក្រុមហេសបូឡា បាននិយាយថា អ៊ីស្រាអែល នឹងទទួលរងទណ្ឌកម្មដោយយុត្តិធម៌ សម្រាប់ការបំផ្ទុះឧបករណ៍ចាប់សញ្ញាអេឡិចត្រូនិកនេះ។ យោធាអ៊ីស្រាអែល ដែលបានចូលរួមនៅក្នុងការវាយប្រយុទ្ធឆ្លងព្រំដែនប្រឆាំងក្រុមហេសបូឡាគាំទ្រដោយអ៊ីរ៉ង់ ចាប់តាំងពីការចាប់ផ្តើមសង្រ្គាមនៅតំបន់ហ្កាហ្សា ក្នុងខែតុលា បានបដិសេធមិនឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួរអំពីការបំផ្ទុះនេះ។