Author: Dol Pheakdey

ដើម្បីចូលរួមអបអរសាទរយ៉ាងក្លៀវក្លាពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ “ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ” ជាផ្លូវការ ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពស់ខ្ពស់របស់ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ទាំងថ្នាក់ដឹកនាំ និង​មន្ត្រីរាជការ​ក្រសួងប្រៃសណីយ៍និងទូរគមនាគមន៍ ចូលរួម​អបអរសាទរពិធីជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ នៅទីស្តីការក្រសួងប្រៃសណីយ៍និងទូរគមនាគមន៍ ដើម្បីគាំទ្រគម្រោង​ដែល​ផ្តល់​ផល​ប្រយោជន៍​ដ៏មហាសាល​ដល់សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ពិសេស គឺជាមរតកប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់​កូន​ចៅ​ជំនាន់​ក្រោយ​របស់យើងទាំងអស់គ្នា ក្នុងស្មារតី “គម្រោងរបស់ខ្មែរទាំងអស់គ្នា ដោយខ្មែរនិងដើម្បី​ខ្មែរ​គ្រប់រូប”។ ពិធីបើក​ការដ្ឋានព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលត្រូវបានរៀបចំឡើងយ៉ាងអធិកអធម នេះ​គឺ​ជា​សក្ខីភាពនៃ ការសម្រេចបាននូវស្នាដៃថ្មីដែលជាសមិទ្ធផលដ៏វិសេសវិសាលរបស់ប្រជាជាតិខ្មែរ ដែល​បានបង្ហាញពីសមត្ថភាព លទ្ធភាពពេញលេញ និងឆន្ទៈដ៏មុតមាំរួមគ្នារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និង​ប​ងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់នៅគ្រប់ទិសទី ដើម្បីតភ្ជាប់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ នៃ​ការ​ប្រើប្រាស់​សក្តានុពល​ ផ្លូវទឹកនៅសម័យអាណាចក្រហ្វូណនដ៏អស្ចារ្យ មកសម័យតេជោសន្តិភាពដ៏រុងរឿង។ ព្រែកជីក​ហ្វូណនតេជោ ដែលត្រូវតភ្ជាប់ពីទន្លេទៅសមុទ្រ មានប្រវែង ១៨០គីឡូម៉ែត្រ មាន​ទទឹង​មុខ​កាត់​ផ្នែកខាង​លើប្រវែង ១០០ម៉ែត្រ និងមុខកាត់ផ្នែកខាងក្រោមប្រមាណ ៨០ម៉ែត្រ ជម្រៅ​ទឹក​ប្រមាណ ៥,៤ម៉ែត្រ និងមានគន្លងនាវាចរណ៍ចំនួន ២គន្លង។ ផ្លូវទឹ​ក​នេះ​ចាប់​ផ្តើម​ពី​ព្រែក​តាកែវ​នៃទ​ន្លេមេគង្គ ឆ្លងកាត់តាមព្រែកពោធិ៍ នៃទន្លេបាសាក់ រួចចូលតាម ព្រែកតាហ៊ីង​នៃ​ទន្លេ​បាសាក់ និងបន្តរហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប ដោយឆ្លងកាត់ភូមិសាស្ត្រ…

តាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់សារព័ត៌មាន Reuters បានឲ្យដឹងថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីបង់ក្លាដែស លោកស្រី Sheikh Hasina បានលាលែងពីតំណែង ហើយបានចាកចេញពីប្រទេស នៅថ្ងៃចន្ទ (ទី៥ ខែសីហា) នេះ ខណៈដែលមនុស្សកាន់តែច្រើន បានបាត់បង់ជីវិត នៅក្នុងអំពើហិង្សាមួយ ក្នុងចំណោមអំពើហិង្សាដ៏អាក្រក់បំផុត គិតចាប់តាំងពីការទទួលបានឯករាជ្យរបស់ប្រទេសអាស៊ីខាងត្បូងមួយនេះ កាលពីជាង ៥ទសវត្សរ៍មុន៕

ក្រុមហេសបូឡា បើកការវាយប្រហារដោយគ្រាប់រ៉ុក្កែតជាការឆ្លើយតបនឹងអ៊ីស្រាអែល ក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធលីបង់ហេសបូឡា បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា ខ្លួនបានកំណត់គោលដៅលើទីតាំងអ៊ីស្រាអែល ដោយគ្រាប់រ៉ុក្កែត ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការវាយប្រហារតាមអាកាសទៅលើភាគខាងត្បូងប្រទេស​លីបង់ ដែលបានសម្លាប់ជនជាតិស៊ីរី ៤នាក់។ ក្រុមនេះ បាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថា៖«ជាការឆ្លើយ​តបទៅនឹងការវាយប្រហារដែលបានកំណត់គោលដៅទៅលើភូមិ Chamaa និងការសម្លាប់ជនស៊ីវិលជាច្រើននាក់ យុទ្ធជនតស៊ូឥស្លាមនៅថ្ងៃនេះ បានទម្លាក់គ្រាប់បែកលើទីតាំងកងទ័ពសត្រូវ នៅបឹង Galilee ភាគខាងលិច និងកន្លែងតាំងទីលំនៅ Matzuva ជាមួយនឹងគ្រាប់រ៉ុក្កែត Katyusha រាប់សិបគ្រាប់»។ ក្រុមហេសបូឡា បានបន្ថែមថា ខ្លួនក៏បានវាយប្រហារទីតាំង Jal al-Alam ដោយគ្រាប់រ៉ុក្កែតផងដែរ។ ប្រភពយោធាលីបង់ បានប្រាប់សារព័ត៌មានស៊ីនហួថា កងទ័ពលីបង់ បាន​ត្រួតពិនិត្យការបាញ់គ្រាប់រ៉ុក្កែតពីដីទៅដីប្រហែល ៧០គ្រាប់ នៅក្នុងក្រុមចំនួនពីរដាច់ដោយឡែក ពីខាងលីបង់ចូលទៅក្នុងប្រទេសអ៊ីស្រា​អែល ហើយគ្រាប់រ៉ុក្កែតខ្លះ ត្រូវបានស្ទាក់ចាប់ដោយប្រព័ន្ធការពារមីស៊ីល Iron Dome របស់អ៊ីស្រាអែល។ ប្រភព បានកត់សម្គាល់ថា កងទ័ពអ៊ីស្រាអែល បានបាញ់ផ្លោង និងបើកការវាយឆ្មក់តាមអាកាសជាច្រើនលើទីប្រជុំជន និងភូមិជាច្រើន នៅ​ភាគ​ខាងត្បូងប្រទេសលីបង់ ដោយបានបណ្តាលឲ្យជនជាតិស៊ីរី ៤នាក់ស្លាប់ និងជនស៊ីវិលលីបង់ ៤នាក់ រងរបួស។

មេដឹកនាំហ៊ួទីនៅប្រទេសយេម៉ែន លោក អាប់ឌុល ម៉ាលីក អាល់ហ៊ួទី (Abdul-Malik al-Houthi) បានព្រមានកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា ក្រុមហ៊ួទី នឹង«ជៀសមិនផុត»ពីការឆ្លើយតបដោយយោធាចំពោះការបង្កើនភាពតានតឹងនាពេលថ្មីៗនេះរបស់អ៊ីស្រាអែលឡើយ។ លោក អាល់ហ៊ួទី បាននិយាយនៅក្នុងសុន្ទរកថាតាមទូរទស្សន៍ថា៖«ជំហរនៃអ័ក្សនៃការតស៊ូ គឺមិនផ្លាស់ ប្តូរ ហើយត្រូវតែមានការឆ្លើយតបដោយយោធា ទៅនឹងការបំពានរបស់អ៊ីស្រាអែល»។ មេដឹកនាំហ៊ួទីរូបនេះ បានថ្កោលទោសការសម្លាប់ប្រធានការិយាល័យនយោបាយក្រុមហាម៉ាស លោក អ៊ីស្មេល ហានីយេ (Ismail Haniyeh)ថា ជា «ការរំលោភលើបទដ្ឋានអន្តរជាតិយ៉ាងច្បាស់» និងជា «ឧក្រិដ្ឋកម្មដ៏ឃោរឃៅ ដែលបង្ហាញពីការមិនយកចិត្តទុកដាក់របស់អ៊ីស្រាអែលចំពោះសិទ្ធិមនុស្ស»។ លោក អាល់ហ៊ួទី បានថ្កោលទោសបន្ថែមលើការវាយប្រហារតាមអាកាសរបស់អ៊ីស្រាអែលកាលពីថ្ងៃអង្គារ នៅក្នុងរដ្ឋធានីបេរូត ( Beirut ) របស់ប្រទេសលីបង់ ដែលបានសម្លាប់មេបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់របស់ក្រុម ហេសបូឡា លោក Fouad Shokor ដោយចាត់ទុកវាថា ជា«ការកើនឡើងភាពតានតឹងដ៏គ្រោះថ្នាក់»។

ដើម្បីចូលរួមអបអរសាទរ ថ្ងៃប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា បើកការដ្ឋានគម្រោងសាងសង់​ព្រែកជីកហ្វូណន​តេជោ​នា​ថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ បណ្តាពលរដ្ឋប្រកបរបរធាក់ស៊ីក្លូ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ប្រកាស​នាំគ្នាធាក់ស៊ីហែរក្បួន ពីរាជធានីភ្នំពេញ ទៅក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល ដើម្បីចូលរួមគាំទ្រ និង​អបអរសាទរ ថ្ងៃជាប្រវត្តិសាស្ត្របើកការដ្ឋានអនុវត្តគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ។ លោក អ៊ឹម សម្បត្តិ ប្រធានសមាគមអភិរក្សស៊ីក្លូ និងមុខរបរក្រៅប្រព័ន្ធ ថ្លែងប្រាប់ BTV នៅ​ថ្ងៃ​ទី២ ខែសីហានេះថា នៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហានេះ នៅក្នុងសមាគមរបស់លោក នឹង​ធ្វើ​ការ​ប្រមូល​ផ្តុំ​អ្នក​ប្រកប​របរធាក់ស៊ីក្លូ ប្រមាណជិត៣០០នាក់ ចូលរួមធ្វើការហែរក្បួនធាក់ស៊ីក្លូខ័ណ្ឌដូនពេញ រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ ទៅកាន់ក្រុងតាក្រុងខេត្តកណ្តាល ដើម្បីចូល​រួម​បង្ហាញ​មុខ​របរ​ធាក់​ស៊ីក្លូ​ដឹក​អ្នក​ដំណើរ​បែបបុ​រាណរបស់ខ្មែរនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ប្រគំតន្ត្រីខ្នាតធំ និងការប្រកួតកីឡាគុនខ្មែរ នៅ​សួន​មាត់​ទន្លេបាសាក់ក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល។ ពលរដ្ឋប្រកបរបរធាក់ស៊ីក្លូលើកឡើងថា ជាក់ស្តែងក្រុមអ្នកធាក់ស៊ីក្លូទាំងអស់គ្នា ពិតជាមាន​ការ​សប្បាយ​ចិត្តធាក់ស៊ីក្លូហែរក្បួនអបអរសាទរគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលនឹងបើក​ការដ្ឋាន​ជីក​ជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហានេះ ដោយសារនៅពេលដែលព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ បើកដំណើរការប្រើប្រាស់នឹងនាំភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិជាច្រើនមកទស្សនាកម្ពុជាតាមច្រកផ្លូវទឹកនេះ ហើយមុខរបរធាក់ស៊ីក្លូដឹកភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិទស្សនារាជធានីភ្នំពេញ ក៏នឹង​មាន​ការ​រីក​ចម្រើន​ដែរ។ សូមបញ្ជាក់ថា ដើម្បីចូលរួមគាំទ្រ និងអបអរសាទរការបើកការដ្ឋានសាង​សង់ជីក​ព្រែក​ហ្វូណន​តេជោ នៅតាមក្រសួងស្ថាប័នរដ្ឋ ឯកជន សាលារៀន រោងចក្រ វត្ត មណ្ឌលវិបស្សនា អាស្រម សាលា​បុណ្យ វិហាសាសនា ស្នាក់ការស៊ូរ៉ាវ និងបណ្តា​មន្ទីរជុំវិញ​រាជ​ធានី​ខេត្ត​ទូទាំង​ប្រទេស​នឹង​ធ្វើ​កា​រ​វាយគង…

ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋបាននិយាយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្ដាហ៍នេះថា ចំនួនអ្នកស្លាប់បានកើនឡើងដល់៣០នាក់ និង៣៥ នាក់ផ្សេងទៀតកំពុងបាត់ខ្លួនក្នុងទីក្រុងមួយនៅភាគអាគ្នេយ៍នៃប្រទេសចិន បន្ទាប់ពីភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងជាច្រើនថ្ងៃបង្កឡើងដោយព្យុះត្រូពិក។ ចំនួនអ្នកស្លាប់បានកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សពីចំនួនត្រឹម៤ នាក់ដែលបានរាយការណ៍លើកដំបូង ក្នុងភូមិនានានៅតំបន់ហ្ស៊ីស៊ីង (Zixing) ជាទីក្រុងមួយក្នុងខេត្តហ៊ូណាន (Hunan) ។លើសពីនេះទៀត បំណាក់ដីដោយសារភ្លៀងបានសម្លាប់មនុស្ស ១៥នាក់កាលពីថ្ងៃអាទិត្យនៅក្នុងផ្នែកមួយផ្សេងទៀតនៃខេត្តនេះ ដែលជំរុញឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចុះពិនិត្យស្ថានការណ៍ដោយផ្ទាល់និងជំរុញឲ្យមានកិច្ចខិតចំប្រឹងប្រែងជួយសង្រ្គោះអស់ពីលទ្ធភាព។ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋបាននិយាយថា គិតត្រឹមពាក់កណ្តាលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្ដាហ៍នេះ ផ្លូវថ្នល់ អគ្គិសនី និងប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងនានា ត្រូវបានស្តារឡើងវិញយ៉ាងក្នុងចំនួនដ៏ច្រើនក្នុងសង្កាត់ទាំង៨របស់ទីក្រុងដែលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេមួយនេះ។ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានផ្លូវការស៊ីនហួរ បាននិយាយថា ភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងជាច្រើនថ្ងៃត្រូវបានបង្កឡើងដោយព្យុះត្រូពិកហ្កែមី(Gaemi) បន្ទាប់ពីបានបោកបក់ដល់ដីគោកក្នុងប្រទេសចិន កាលពីចុងសប្តាហ៍មុន។ ព្យុះត្រូពិកហ្កែមី ក៏បានបណ្ដាលឲ្យមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងផងដែរនៅភាគភាគឦសាន ប្រទេសចិន និងកូរ៉េខាងជើង ដែលធ្វើឲ្យទឹកទន្លេយ៉ាលូ (Yalu River)ហៀរចេញជាទឹកជំនន់។ ទឹកជំនន់ធ្ងន់ធ្ងរត្រូវបានរាយការណ៍នៅក្នុងទីក្រុងព្រំដែនប្រទេសចិនតានតុង(Dandong)និងខាងព្រំដែនកូរ៉េខាងជើង៕

តុលាការឧទ្ធរណ៍របស់រដ្ឋញូវយ៉ក (New York) សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ (០១ សីហា) បានច្រានចោលបណ្ដឹងឧទ្ធរណ៍របស់លោក Donald Trump ទាមទារឱ្យដកដីកាបង្គាប់នៅក្នុងសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌប្រាក់បំបិទមាត់របស់លោក ដែលអតីតប្រធានាធិបតីរូបនេះត្រូវបានកាត់ទោសកាលពីខែឧសភា លើបទចោទប្រកាន់ដែលកើតចេញពីការបង់ប្រាក់ឱ្យតារាអាសអាភាសម្នាក់។ ការសម្រេចដោយតុលារការបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍នៅទីក្រុង មែនហាតថាន (Manhattan) នេះមានន័យថា បេក្ខភាពប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋរូបនេះមិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយជាសាធារណៈអំពីរដ្ឋអាជ្ញា និងអ្នកផ្សេងទៀតក្នុងសំណុំរឿងនេះទេ រហូតដល់លោកចៅក្រម ហ័ន មើឆាន (Juan Merchan) កាត់ទោសលោកនៅថ្ងៃទី១៨ ខែកញ្ញា ប្រាំពីរសប្តាហ៍មុនការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី០៥ ខែវិច្ឆិកា។ មេធាវីរបស់លោក Trump បានប្រកែកថាដីកាបង្គាប់នេះបានរំលោភលើសិទ្ធិនិយាយដោយសេរីរបស់ Trump តាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៅក្រោមវិសោធនកម្មទីមួយ។ នៅរសៀលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ មេធាវីរបស់លោក Trump បានបន្តការទាមទាររបស់ពួកគេឱ្យចៅក្រម Merchan ដកខ្លួនពីការកាត់ក្ដី ដោយសម្អាងថាកូនស្រីលោកធ្វើការជាអ្នកប្រឹក្សានយោបាយឱ្យបក្សប្រជាធិបតេយ្យ និងទំនាក់ទំនង «យូរអង្វែង» របស់នាងជាមួយអនុប្រធានាធិបតី លោកស្រី កាម៉ាឡា ហារីស (Kamala Harris)។ លោក Merchan បានច្រានចោលសំណើទាមទារឱ្យដកខ្លួនស្រដៀងគ្នានេះដោយលោក Trump មុនពេលការកាត់ក្តីចាប់ផ្តើម ហើយសំណើដកខ្លួនមួយទៀតកាលពីឆ្នាំមុន។ ចៅក្រមបានដាក់ដីកាបង្គាប់នេះពីរបីសប្តាហ៍មុនពេលការកាត់ក្តីចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី២២…

អ៊ីរ៉ង់ និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ក្នុងតំបន់បានប្តេជ្ញាសងសឹកកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្ដាហ៍នេះ ចំពោះការស្លាប់របស់មេដឹកនាំក្រុមហាម៉ាស និងហេសបូឡា ដែលបង្កើនភាពតានតឹងក្នុងតំបន់ ខណៈក្រុមអ្នកកាន់ទុក្ខបានប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅកណ្តាលទីក្រុងតេអេរ៉ង់ អំពាវនាវឱ្យមានការសងសឹក។ ពិធីបុណ្យសពជាសាធារណៈមួយ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងសម្រាប់ប្រធាននយោបាយរបស់ក្រុមហាម៉ាស លោក Ismail Haniyeh នៅក្នុងរដ្ឋធានីអ៊ីរ៉ង់ ជាទីដែលលោកត្រូវបានសម្លាប់កាលពីព្រឹកថ្ងៃពុធសប្ដាហ៍នេះ ក្នុងការវាយប្រហារមួយដែលអ៊ីស្រាអែលពុំបានធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើបញ្ហានេះឡើយ។ នៅថ្ងៃសុក្រនេះសាកសពរបស់ លោក Haniyeh បានទៅដល់ប្រទេសកាតា ហើយជាទីដែលសាកសពរបស់លោកត្រូវតម្កល់ និងបបញ្ចុះនៅថ្ងៃសុក្រនេះ នៅពេលក្រុមប្រដាប់អាវុធរបស់លោកបានអំពាវនាវឱ្យមាន “ទិវាចងកំហឹង” នៅក្នុងដែនដីប៉ាឡេស្ទីន និងទូទាំងតំបន់។ ប្រធានក្រុមហេសបូឡា លោក Hassan Nasrallah ដែលថ្លែងទៅកាន់ពិធីបុណ្យសពរបស់មេបញ្ជាការយោធាជាន់ខ្ពស់ក្រុមលីបង់ បាននិយាយថា អ៊ីស្រាអែល និង “អ្នកដែលនៅពីក្រោយការសម្លាប់ខុសគ្នាតែប៉ុន្មានម៉ោងរបស់មេបញ្ជការជាន់ខ្ពស់ក្រុមហេសបូឡាលោក ហ្វ៊ូអាដ សុកកឺ(Fuad Shukr) និងមេដឹកនាំក្រុមហាម៉ាស លោក Haniyeh ត្រូវតែរង់ចាំការឆ្លើយតបដែលមិនអាចជៀសបានរបស់យើង”។ លោកNasrallahនិយាយទៅកាន់អ៊ីស្រាអែលមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីលោកសុកកឺ ត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងការវាយប្រហារមួយនៅភាគខាងត្បូងទីក្រុងបេរូតBeirutថា”អ្នកមិនដឹងថាអ្នកបានឆ្លងបន្ទាត់ក្រហមអ្វីទេ”។ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតី៍សប្ដាហ៍នេះដែរ យោធាអ៊ីស្រាអែល បានបញ្ជាក់ថា មេយោធារបស់ក្រុមហាម៉ាស លោក Mohammed Deif ត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងការវាយប្រហារតាមអាកាស នៅតំបន់ហ្កាហ្សាស្ទ្រីប កាលពីខែមុន។លោកDeifត្រូវបានកំណត់គោលដៅក្នុងការវាយប្រហារលើបរិវេណក្នុងតំបន់ Khan…