Author: Dol Pheakdey

ប្រទេសជាសមាជិកសម្ព័ន្ធយោធាណាតូបានព្រមព្រៀងគ្នាកាលពីថ្ងៃពុធ ២៥ មិថុនា ដើម្បីបង្កើនការចំណាយលើវិស័យការពារជាតិរបស់ខ្លួនយ៉ាងច្រើន ក្នុងការបំពេញចិត្តប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក Donald Trump ដែលបានសាទរថាជា “ជ័យជម្នះដ៏ធំធេង” សម្រាប់អាមេរិក ហើយបានអះអាងជាថ្មីនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ប្រទេសលោកក្នុងការការពារសម្ព័ន្ធមិត្តអឺរ៉ុបរបស់ខ្លួន។ លោក Trump បានទទួលបានភាពរីករាយ បន្ទាប់ពីប្រទេសចំនួន ៣២ របស់អង្គការណាតូបានយល់ព្រមលើគោលដៅជាអាទិភាពរបស់លោកចំនួន ៥ ភាគរយនៃ GDP លើការចំណាយលើវិស័យការពារជាតិ បន្ទាប់ពីកិច្ចពិភាក្សាពីរថ្ងៃ ពីថ្ងៃអង្គារដល់ថ្ងៃពុធសប្ដាហ៍នេះនៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់។ លោកTrump បានហៅការបង្កើនការចំណាយនោះថាជា ជោគជ័យដ៏ធំធេងសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយទទួលយកនូវលទ្ធផលដ៏គាប់ប្រសើរ ដែលគ្មាននរណាម្នាក់គិតថាអាចធ្វើទៅបាន។ លោក Trump ក៏បានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីប្រកាសចុងក្រោយផងដែរដែលបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តដ៏ម៉ឺងម៉ាត់ចំពោះការសន្យាការពារជាតិរួមគ្នារបស់ណាតូថា រាល់ការវាយប្រហារលើប្រទេសណាមួយគឺជាការវាយប្រហារលើសមាជិកទាំងអស់របស់សម្ព័ន្ធភាពនេះ ជាវិធានការធានាសម្រាប់បណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបដែលព្រួយបារម្ភពីប្រទេសរុស្ស៊ី។ មេដឹកនាំអាមេរិករូបនេះ បានលើកឡើងដដែលៗថា ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន អាចបដិសេធការការពារពីបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុប ដែលមិនចង់ចំណាយបន្ថែមទៀតលើវិស័យការពារជាតិ។ ការសម្របសម្រួលដែលបង្កើតឡើងដោយណាតូមើលឃើញថាប្រទេសនានាសន្យាថានឹងផ្ដល់៣,៥% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប GDP សម្រាប់ការចំណាយយោធាស្នូលនៅឆ្នាំ ២០៣៥ និង១,៥% បន្ថែមទៀតដល់ផ្នែកដែលទាក់ទងនឹងសន្តិសុខកាន់តែទូលំទូលាយដូចជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាដើម៕

សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា នាថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ បានផ្ញើសារអបអរសាទរ ទិវាអន្តរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន។ ក្រោមប្រធានបទ « រួមគ្នា បង្ការ ទប់ស្កាត់ និងកាត់ផ្តាច់ឫសគល់នៃបញ្ហាគ្រឿងញៀននៅកម្ពុជា » ទិវាអន្តរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន ត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងគោលដៅសំដៅធ្វើយ៉ាងណា បំផុសជាចលនាជាតិមួយ ដែលមានការចូលរួមពីគ្រប់វិស័យ ក្នុងការលើកកម្ពស់ការអប់រំពីផលប៉ះពាល់និងគ្រោះថ្នាក់ នៃគ្រឿងញៀន និងមានវិធានការម៉ឺងម៉ាត់ដាច់ខាតពីគ្រប់តួអង្គពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដើម្បីឈានដល់ការកាត់ផ្តាច់ ឫសគល់នៃបញ្ហា និងទប់ស្កាត់ការវិលត្រលប់មកវិញនៃបញ្ហាគ្រឿងញៀន ដែលស្របទៅនឹងពាក្យស្លោកជា ភាសាអង់គ្លេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិសម្រាប់ទិវាអន្តរជាតិឆ្នាំ២០២៥ នេះ គឺ BREAK THE CYCLE (កាត់ផ្តាច់ការវិវដ្តនៃបញ្ហាគ្រឿងញៀន)។ តាមរយៈបណ្តាញសង្គមការងារផ្លូវការ សម្តេចបវរធិបតី បានគូសរំលេចថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តែងតែចាត់ទុក ទិវាដ៏មានអត្ថន័យមួយនេះ គឺជាថ្ងៃដ៏មានសារៈសំខាន់មួយ ដែលរំលឹកឱ្យយើងទាំងអស់គ្នាបានឃើញពីការប្តេជ្ញាចិត្ត កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ស្មារតីមោះមុត និងចលនាជាតិរបស់កម្ពុជា ក្នុងការចូលរួមប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀននាឆ្នាំកន្លងទៅ តាមគ្រប់រូបភាព វិធីសាស្ត្រ និងយុទ្ធសាស្ត្រ សំដៅធ្វើយ៉ាងណា កាត់បន្ថយ និងឈានដល់ការលុបបំបាត់បញ្ហាគ្រឿងញៀនចេញពីសង្គមកម្ពុជា។ សម្តេច បានបន្តថា កម្ពុជា…

ភ្នំពេញ៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានប្រាប់ឯកឧត្តម នាយឧត្តមសេនីយ៍ Morishita Yasunori មេបញ្ជាការកងស្វ័យការពារជើងគោកជប៉ុនថា មានតែចោរទេ ដែលខ្លាចតុលាការ។ នេះបើតាមឯកឧត្តម ជា ធីរិទ្ធ អ្នកនាំពាក្យព្រឹទ្ធសភា ក្រោយជំនួបរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជាមួយនាយឧត្តមសេនីយ៍ Morishita Yasunori មេបញ្ជាការកងស្វ័យការពារជើងគោកជប៉ុន នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៥ មិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ នៅវិមានព្រឹទ្ធសភា។ ឯកឧត្តម ជា ធីរិទ្ធ បានបន្តថា នៅក្នុងជំនួបសម្តេចតេជោបានប្រាប់អំពីស្ថានភាពពិតប្រាកដនៃបញ្ហាព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងថៃ ជាពិសេសការលួចឆ្មក់បាញ់សម្លាប់ទាហានខ្មែរពីខាងភាគីថៃ ការសម្រេចចិត្តជាឯកតោភាគីរបស់ថៃបិទព្រំដែន និងសកម្មភាពដែលថៃបានរំលោភបំពានមកលើកម្ពុជា ក៏ដូចជាបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជានាពេលកន្លងមក ដែលជាផ្នែកមួយដែលកម្ពុជាត្រូវតែមានវិធានការក្នុងការទប់ស្កាត់ឆ្លើយតបត្រឡប់ទៅវិញ។ អ្នកនាំពាក្យព្រឹទ្ធសភាបានបន្តថា សម្តេចតេជោបានបញ្ជាក់នៅចំពោះមុខមេបញ្ជាការកងស្វ័យការពារជើងគោកជប៉ុនដោយច្បាស់ថា ជំហររបស់កម្ពុជា គឺការដោះស្រាយបញ្ហាដោយសន្តិវិធី ពោលគែតាមយន្តការការចរចាទ្វេភាគី និងការដោះស្រាយបញ្ហាតាមផ្លូវច្បាប់អន្តរជាតិ ដោយយកតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) ក្នុងការដោះស្រាយ។ ដោយសម្តេចមិននឹកស្មានថាមានរឿងបែបនេះកើតឡើងចំពោះបញ្ហាព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងថៃ។ អ្វីដែលសម្តេចចង់បាន គឺព្រំដែនមួយដែលមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អ ព្រំដែនមិត្តភាព និងការអភិវឌ្ឍន៍រួមគ្នា និងមិនចង់ឃើញមានការផ្ទុះអាវុធ…

បរទេស ៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រទេសកាតា កាលពីថ្ងៃអង្គារ បាននិយាយថា ការបាញ់មីស៊ីលរបស់អ៊ីរ៉ង់ ស្រោចលើមូលដ្ឋានទ័ពអាមេរិក នៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន គឺជាការវាយប្រហារ ដែលមិនអាចទទួលយកបាន។ លោក Sheikh Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al-Thani នាយករដ្ឋមន្ត្រី កាតា បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានថា «ទីក្រុងដូហា នឹងបន្តអនុវត្ត វិធានការការទូត និងផ្លូវច្បាប់ ប្រឆាំងនឹងទីក្រុងតេអេរ៉ង់ បន្ទាប់ពីការវាយប្រហាររបស់អ៊ីរ៉ង់ លើមូលដ្ឋានទ័ព Al Udeid របស់សហរដ្ឋអាមេរិក»។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីកាតា រូបនេះ បាននិយាយថា «ការរំលោភលើអធិបតេយ្យភាព របស់ប្រទេសកាតា គឺមិនអាចទទួលយកបានទេ ហើយគ្រប់វិធានការការទូត និងផ្លូវច្បាប់ នឹងត្រូវបានចាត់វិធានការ»។ គួរបញ្ជាក់ថា ថ្មីៗនេះ អ៊ីរ៉ង់បានបាញ់មីស៊ីល ទៅលើមូលដ្ឋានទ័ពអាមេរិក នៅប្រទេសកាតា ដើម្បីទុកជាការសងសឹកនឹងអាមេរិក ដែលបានទម្លាក់គ្រាប់បែក ដ៏ប្រល័យ B-2 Spirit លើទីតាំងនុយក្លេអ៊ែរ របស់អ៊ីរ៉ង់ ចំនួន៣កន្លែង កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ។…

អូស្លូ ៖ មេដឹកនាំអ៊ុយក្រែនបាននិយាយនៅឯវេទិកាឧស្សាហកម្មការពារជាតិនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់អង្គការណាតូនៅទីក្រុងឡាអេ ថា លោក ពូទីន គិតតែពីសង្គ្រាមប៉ុណ្ណោះ ហើយមិនចង់បានសន្តិភាពទេ។ លោកប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន វ៉ូឡូឌីមៀ ហ្សេលេនស្គី បានចោទលោក ពូទីន ថា ជីវិតនយោបាយរបស់គាត់ គឺផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការកាប់សម្លាប់ ហើយឥឡូវនេះ គ្មានសញ្ញាណាមួយដែលថា លោក ពូទីន ចង់បញ្ឈប់សង្រ្គាមឡើយ។ មេដឹកនាំអ៊ុយក្រែនរូបនេះបន្ថែមថា រុស្ស៊ីបានបដិសេធសំណើសន្តិភាពទាំងអស់ រួមទាំងសំណើពីអាមេរិក ដែលនេះសបញ្ជាក់ថា លោក ពូទីន គិតតែពីសង្រ្គាមមួយមុខគត់… នោះជាការពិត។ លោក ហ្សេលេនស្គី បានគូសបញ្ជាក់ថា រូបលោកយល់ថា គ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ និងមេដឹកនាំទាំងអស់បានសម្រេចចិត្តរួចជាស្រេច ក្នុងការចំណាយផ្នែកការពារជាតិរបស់ពួកគេ ដើម្បីគាំទ្រអ៊ុយក្រែន។ ដូច្នេះលោកសង្ឃឹមថា ប្រទេសអឺរ៉ុបទាំងអស់នឹងប្តេជ្ញាចិត្តចំណាយយ៉ាងហោចណាស់ ០.២៥% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ខ្លួនសម្រាប់សន្តិភាព។ អ៊ុយក្រែនសូមអរគុណដល់ប្រទេសទាំងនោះ មានដូចជា ហូឡង់ ន័រវែស និងស៊ុយអែត ពិសេសការប្តេជ្ញាចិត្តដ៏ធំរបស់អាល្លឺម៉ង់៕ ប្រភព ៖ AFP

ប៊ែរឡាំង ៖ អធិការបតីអាល្លឺម៉ង់ លោក Friedrich Merz នៅថ្ងៃអង្គារ បានចេញមុខជំរុញឱ្យអ៊ីរ៉ង់ និងអ៊ីស្រាអែលគោរពតាមបទឈប់បាញ់ ដែលប្រកាសដោយលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក Donald Trump ខណៈដែលភាគីជម្លោះទាំងពីរបានចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមកថា កំពុងបន្តអរិភាព។ លោកអធិការបតី Merz បាន ប្រាប់ សភា ថា យយយើងជំរុញភាគីជម្លោះទាំង អ៊ីរ៉ង់ និងនិងអ៊ីស្រាអែលឲ្យស្តាប់ ការ អំពាវនាវ ពី លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក Donald Trump។ លោកថា ប្រសិនបើបទឈប់បាញ់នេះជោគជ័យ… នោះវាគឺជាការអភិវឌ្ឍន៍ដ៏វិជ្ជមាន ដែលអាចធ្វើឱ្យស្ថានភាពនៅមជ្ឈិមបូព៌ា និងពិភពលោកកាន់តែមានសុវត្ថិភាព។ ការអត្ថាធិប្បាយបែបនេះរបស់លោក Merz ធ្វើឡើងចំពេលដែលភាគីជម្លោះទាំងពីរបានសាចទឹកដាក់គ្នារឿងបាញ់មីស៊ីល និងការទម្លាក់គ្រាប់បែកទៅវិញទៅមក ក្រោយប្រកាសទទួលយករៀងៗខ្លួន នូវបទឈប់របស់លោកប្រធានាធិបតី Trump។ សូមបញ្ជាក់ថា អ៊ីរ៉ង់បានកត់ត្រាចំនួនអ្នកស្លាប់ក្នុងជម្លោះជាមួយអ៊ីស្រាអែល ក្នុងរយៈពេល ១២ថ្ងៃចុងក្រោយនេះ បានកើនឡើងដល់ ៦០៦នាក់ និង ៥.៣៣២នាក់ផ្សេងទៀតបានរងរបួស នេះបើតាមក្រសួងសុខាភិបាលអ៊ីរ៉ង់។ រីឯនៅអ៊ីស្រាអែលវិញ មានអ្នកស្លាប់តែ ២៨នាក់ប៉ុណ្ណោះ និងរងរបួស ៣.២៣៨នាក់…

អូស្លូ ៖ មេដឹកនាំបារាំង នៅថ្ងៃអង្គារ បានព្រមានថា ស្ថានភាពជុំវិញជម្លោះអ៊ីស្រាអែល និងអ៊ីរ៉ង់នៅតែ ផុយស្រួយ ទោះបីជាមានការប្រកាសពីបទឈប់បាញ់ដោយលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក Donald Trump ក៏ដោយ។ លោកប្រធានាធិបតីបារាំង Emmanuel Macron បានប្រាប់អ្នកកាសែតក្នុងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសន័រវេសថា ស្ថានភាពជម្លោះជាក់ស្តែងនៅតែផុយស្រួយ និងមិនមានស្ថិរភាព។ តែលោកគិតថា វាជារឿងល្អណាស់ ដែលលោកប្រធានាធិបតី Trump អំពាវនាវឱ្យមានបទឈប់បាញ់។ ឆ្លើយតបរបាយការណ៍ដែលថា ភាគីជម្លោះទាំងពីរនៅតែបន្តវាយប្រហារ ក្រោយប្រកាសបទឈប់បាញ់ ប្រធានាធិបតីបារាំងរូបនេះបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ប៉ុន្មាននាទីចុងក្រោយបានបង្ហាញថា ស្ថានភាពជម្លោះនៅតែផុយស្រួយខ្លាំង។ ទាំង អ៊ីស្រាអែល និង អ៊ីរ៉ង់ បានចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមក ពីការវាយប្រហារ បន្ទាប់ពីលោកប្រធានាធិបតី Trump បានប្រកាសពីបទឈប់បាញ់។ មេដឹកនាំបារាំងរូបនេះបន្ថែមថា ហានិភ័យចម្បងមួយសម្រាប់តំបន់ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ គឺថា អ៊ីរ៉ង់នឹងព្យាយាមបង្កើនសារធាតុអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមដោយសម្ងាត់ឡើងវិញ។ លោកថា ហានិភ័យនេះពិតជាបានកើនឡើងជាមួយនឹងអ្វីដែលបានកើតឡើងនាពេលថ្មីៗនេះ ហើយថា យើងត្រូវតែរារាំងជាដាច់ខាតមិនឱ្យអ៊ីរ៉ង់ដើរលើផ្លូវនេះបានឡើយ៕ ប្រភព ៖ AFP

វ៉ាស៊ីនតោន ៖ ថ្លែងក្នុងទឹកមុខខឹងសម្បារជាខ្លាំង មេដឹកនាំអាមេរិកបានស្តីបន្ទោសអ៊ីរ៉ង់ និងអ៊ីស្រាអែល កាលពីថ្ងៃអង្គារ ជុំវិញការរំលោភលើកិច្ចព្រមព្រៀងបទឈប់បាញ់ និងថា ខ្លួនមិនសប្បាយចិត្តទាល់តែសោះ ពិសេសជាមួយអ៊ីស្រាអែល ដែលនៅតែទម្លាក់គ្រាប់បែកលើអ៊ីរ៉ង់។ តាមរយៈសារបង្ហោះលើបណ្ដាញសង្គម Truth Social លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានរិះគន់អ៊ីស្រាអែលចំៗថា អ៊ីស្រាអែល… កុំទម្លាក់គ្រាប់បែកទាំងនោះ។ បើអ្នកធ្វើវា នោះគឺជាការរំលោភបំពានដ៏ធំមួយ។ នាំអ្នកបើកយន្តហោះរបស់អ្នកត្រឡប់មកផ្ទះវិញ ឥឡូវនេះភ្លាម!។ សារនេះត្រូវបានបង្ហោះភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីលោក ត្រាំ បានចាកចេញពីសេតវិមាន ដើម្បីធ្វើដំណើរទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់អង្គការណាតូ នៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់។ ជាងនេះទៅទៀត លោក ត្រាំ ក៏បានសម្តែងការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងចំពោះអ៊ីស្រាអែលផងដែរ ដោយមុនពេលឡើងយន្តហោះ លោកបានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា ខ្ញុំត្រូវតែធ្វើឲ្យអ៊ីស្រាអែលស្ងប់ស្ងាត់ឥឡូវនេះ… ភ្លាមៗនៅពេលដែលយើងបានធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀង ពួកគេបែរបានចេញទៅ ហើយទម្លាក់គ្រាប់បែកលើអ៊ីរ៉ង់។ គួរបញ្ជាក់ថា ការប្រកាសបទឈប់បាញ់របស់លោកប្រធានាធិបតី ត្រាំ បានកើតឡើងបន្ទាប់ពីសង្គ្រាមផ្លូវអាកាសរយៈពេល ១២ថ្ងៃ ដែលបានចាប់ផ្តើមដោយការវាយប្រហាររបស់អ៊ីស្រាអែល និងបានកើនឡើងកាន់តែខ្លាំងនៅពេលដែលអាមេរិកបានចូលរួមវាយប្រហារលើទីតាំងនុយក្លេអ៊ែររបស់អ៊ីរ៉ង់នាពេលថ្មីៗនេះ៕ ប្រភព ៖ AFP

ទេស ៖ មេដឹកនាំប្រទេសអ៊ីស្រាអែល លោក Netanyahu កាលពីថ្ងៃអង្គារ បានប្រកាសកោតសរសើរ នូវអ្វីដែល លោកហៅថា «ជ័យជំនះ ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ» ក្នុងសង្គ្រាមអ៊ីរ៉ង់ ដែលបានអូសបន្លាយ ១២ថ្ងៃមកនេះ។ ក្នុងសុន្ទរកថា តាមទូរទស្សន៍ ទៅកាន់ប្រជាជាតិ បន្ទាប់ពីការចាប់ផ្តើមបទឈប់បាញ់ លោក Benjamin Netanyahu បានប្តេជ្ញាថា នឹងរារាំងទីក្រុង Tehran ក្នុងការកសាងឡើងវិញ នូវកន្លែងនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា «អ៊ីរ៉ង់នឹងមិនអាចមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរទេ…យើងបានបង្អាក់គម្រោងនុយក្លេអ៊ែររបស់អ៊ីរ៉ង់…ហើយប្រសិនបើនរណាម្នាក់ នៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ ព្យាយាមកសាងវាឡើងវិញ យើងនឹងធ្វើសកម្មភាព ដោយមានការប្តេជ្ញាចិត្តដូចគ្នា ដើម្បីលុបបំបាត់ការប៉ុនប៉ងណាមួយ»។ អ៊ីរ៉ង់បាននិយាយ កាលពីថ្ងៃអង្គារ ថា ខ្លួនបានត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ហើយ ក្នុងការវិលត្រឡប់ទៅរកការចរចានុយក្លេអ៊ែរ ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកវិញ នៅពេលដែលបទឈប់បាញ់ បានធ្វើឡើង។ ប៉ុន្តែ ប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់ លោក Masoud Pezeshkian បាននិយាយថា ប្រទេសរបស់លោកនឹងបន្ត «អះអាងសិទ្ធិស្របច្បាប់របស់ខ្លួន» ចំពោះការប្រើប្រាស់ថាមពលបរមាណូ ដោយសន្តិវិធី៕ ប្រភពពី AFP